De Boeddha

Buddha vagga

Hoofdstuk 14 Naar de Hoofdpagina van de Dhammapada.
Dhammapada 179-196

De overwinning van het Boeddhaschap is onfeilbaar, onomkeerbaar en onbetwistbaar.

179. De Boeddha, die geen spoor achterlaat, wiens gezichtsveld onbegrensd is; zijn overwinning kan door niemand in deze wereld ooit ongedaan gemaakt worden. Geen enkele andere bezoedelingen zullen volgen. Via welk pad denk je hem dan nog te kunnen verleiden?

yasa jitam navajiyati jitam'assa no yati koci loke tam Buddham anantagocaram apadam kena padena nessatha

In Boeddhaschap is elke begeerte uitgerukt. Er zijn geen vallen meer noch gevangenneming.

180. De Boeddha, die geen spoor achterlaat, wiens gezichtsveld onbegrensd is; in hem is geen gevangennemende, vergiftigachtige begeerte die iemand op een dwaalspoor zet. Via welk pad denk je hem dan nog te kunnen verleiden?

yassa jalini visattika tanha natthi kuhiñci netave tam Buddham anantagocaram apadam kena padena nessatha

De Boeddha die vrij is van begeerte (tanha) voor het vastgrijpen van het web met haar verlokkingen, wiens visie onbegrensd is. Op welke manier of via welk pad (van bezoedelingen) denk je hem dan nog te kunnen verleiden of in de val te lokken?

Meer lezen...

Boeddha's die voor verzaking en een meditatief leven kiezen, worden zelfs door de goden (deva's) vereerd.

ye jhanapasuta dhira nekkhamupasame rata dev'api tesam pihayanti sambuddhanam satimatam

Die edelen en wijzen zijn altijd meditatief. Zij zijn er altijd op gericht om bezoedelingen te verzaken, d.w.z. gericht op Nibbana. Zij zijn altijd waakzaam en zulke verlichten worden zelfs door de goden (deva's) vereerd.

Meer lezen...

Menselijke geboorte is moeilijk en zeldzaam. In de gelegenheid zijn om de Dhamma te vernemen is eveneens een zeldzame gelegenheid. En ook de geboorte van een Boeddha is een zeldzaam fenomeen.

kiccho manussapatilabho kiccham maccana'jivitam kiccham saddhammasavanam kiccho Buddhanam uppado

Het is zeldzaam dat iemand als een mens wordt geboren, in deze cyclus van geboorte en dood (samsara). Het is moeilijk en zeldzaam om in de gelegenheid te komen om de goede Leer te vernemen. Het is inderdaad zeldzaam dat er een Boeddha in de wereld wordt geboren.

Meer lezen...

Zie af van elk kwaad. Beoefen deugdzaamheid. Zuiver de geest. Dat is het onderricht van Boeddha's.

183. Het vermijden van al het kwaad, altijd het goede doen en de eigen geest zuiveren; dit is de Leer van alle Boeddha's.

sabbapapassa akaranam kusalassa upasampada saccita pariyodapanam; etam Buddhana Sasanam

Verdraagzaamheid is het hoogste religieuze leven. Een waar verzaker doet nooit iemand pijn.

184. Voortdurende verdraagzaamheid is de hoogste ascese. "Nibbana is het hoogste", zeggen de Boeddha's. Iemand die anderen pijn doet is geen ware monnik, noch een ware verzaker wanneer hij anderen kleineert.

khanti paranam tapo titikkha nibbanam paranam vadanti Buddha na hi pabbajito parupaghati samano hoti param vihethayanto

Matig in voedsel, ijverig in de zoektocht, gedisciplineerd, en zonder ergernis bij anderen te wekken, vervuld men de wens van de Boeddha.

185. Niet verachten, geen pijn doen, beheerst zijn overeenkomstig de kloosterlijke discipline, matigheid in voedsel en het streven met een verheven geest; dit is de Leer van alle Boeddha's.

anupavado anupaghato patimokke ca samvaro mattaññuta ca bhattasmim pantham'ca sayanasanam adhicitte ca ayogo: etam Buddhana'sasanam

Zij zijn onverzadigbaar, zelfs met een regen van goud en zintuiglijke toegeeflijkheid.

186. Zintuiglijke geneugten zijn zelfs niet door een regen van goud te verzadigen; zintuiglijke begeerten zijn lijden, een beetje genot. Zo wordt dat door een wijs persoon beschouwd.

na kahapana vassena titti kamesu vijjati appassada dukha kama iti viññaya pandito

Ware leerlingen van de Boeddha verlangen zelfs niet naar hemelse geneugten.

187. Zelfs in hemelse geneugten vindt hij geen genoegen; de leerling van de Volmaakt Verlichte vindt alleen genoegen in het einde van begeerten.

api dibbesu kamesu ratim so nadhigacchati tanhakkayarato hoti sammasambuddhasavako

Vele toevluchtsoorden zoeken zij; op heuvels, in wouden, in heilige bomen, zij gaan naar kloosters en heiligdommen, volk dat door angst wordt gepijnigd.

188. Men zoekt velerlei toevluchtsoorden zoals heuvels, wouden, heilige bomen; naar kloosters en naar tempels gaan zij, volk dat door angst wordt gefolterd.

bahum ve saranam yanti pabbatani vanani ca arama rukkha cetyani manussa bhayatajjita

Dit is geen veilige toevlucht. Dit is niet de weg naar totale vrijheid.

189. Maar zo'n toevlucht is niet een veilige, zo'n toevlucht is niet de beste. Men is niet vrij van lijden, zolang er naar zo'n toevlucht gegaan wordt.

n'etam kho saranam khemam n'etam saranam uttamam n'etam saranam agamma sabbadukkha pamuccati

Zoek je toevlucht in de Boeddha, de Dhamma en de Sangha en komt tot volledig begrip van de Vier Edele Waarheden.

190. Maar als men de toevlucht in de Boeddha neemt, in de Dhamma en ook in de Sangha, dan ziet men met perfecte wijsheid de Vier Edele Waarheden, (namelijk):

yo ca Buddhañ ca Dhammañ ca Sanghañ ca saranam gato cattari ariyasaccani sammappaññaya passati

Het Edele Pad.

191. Lijden, het oorzakelijk ontstaan, de opheffing van lijden, en het Edele Achtvoudige Pad dat het lijden tot bedaren brengt.

dukkham dukkhasamuppadam dukkhassa ca atikkamam ariyam c'atthangikam maggam dukkhupasamagaminam

Deze vormen de hoogste toevlucht. Via deze toevlucht is de bevrijding van pijn en verdriet gewaarborgd.

192. Zulk een toevlucht is veilig, zulk een toevlucht is de beste. Men is vrij van lijden, wanneer men zo'n toevlucht neemt.

etam kho saranam khemam etam saranam uttamam etam saranam agamma sabbedukkha pamuccati

De geboorte van een edel en wijs persoon leidt tot het geluk van zijn familie.

193. Een edel wezen onder de mensheid is zeldzaam en wordt niet overal geboren. De familie waarin zulk een edel en wijs mens wordt geboren, zal gelukkig zijn.

dullabho purisajañño na so sabbattha jayati yattha so jayati dhiro tam kulam sukhamedhati

De geboorte van Boeddha's, het verkondigen van de Leer, de harmonie binnen de Sangha en de spirituele oefening; dit is allemaal geluk.

sukkho Buddhanam uppado sukha saddhammadesana sukha sanghassa samaggi samagganam tapo sukho

Het verschijnen van de Boeddha's is een geluk, het is vreugdevol, het is een zegen. Het verkondigen van de Leer is vreugdevol. De harmonieuze Sangha is een zegen en de spirituele training die zij ondergaan is een zegen voor de hele wereld.

Meer lezen...

Hij die de waardigen herkent -- de Boeddha en zijn discipelen -- die al het leed hebben achtergelaten (...)

195. Wie eerbied betuigt aan hen die eerbiedwaardig zijn, namelijk de Boeddha's en hun discipelen die dieper kijken dan de gewone mens, die voorbij verdriet en weeklagen zijn (...),

pujarahe pujayato Buddhe yadi va savake papañca samatikhante tinna sokapariddave

(...) hij die hen vereert die kalm zijn en zelf zonder vrees is; zijn verdiensten zijn niet te meten.

196. (...) als iemand aan hen eerbied betuigt die onverstoorbaar zijn en (hijzelf) vrij van angst is, dan kunnen van hem zijn verdiensten niet gemeten worden.

te tadise pujayato nibutte akutobhaye na sakka puññam sankhatum im' ettam'iti kena ci