Dhammapada bijschriften (gesorteerd op bijschrift)

(...) hij die hen vereert die kalm zijn en zelf zonder vrees is; zijn verdiensten zijn niet te meten. (196)
Aan het einde van het leven, worstel je aan de deur van de dood. En je hebt niets voor de lange weg, terwijl er geen stops tussenin zijn. (237)
Aanschouw hem die vrij van (het woud van) begeerte terugkeert en wederom in dat woud verzeilt raakt. (344)
Activiteiten van aanbidding en gebeden, zelfs een heel jaar lang, zijn nog geen vierde deel waard in tegenstelling tot een enkele huldebetuiging aan een edel persoon. (108)
Alle banden doorgekapt, vijf vermogens ontwikkeld; hij is de degene die 'de rivier overgestokene' wordt genoemd. (370)
Alle dingen zijn zonder een zelf of ziel. Deze ontwaking leidt naar het pad... (279)
Alle geconditioneerde dingen zijn beladen met lijden. Deze kennis verheldert je pad... (278)
Alle geconditioneerde dingen zijn vergankelijk. Ontwaking door deze kennis leidt tot bevrijding. (277)
Alle riemen en teugels doorgekapt en de disselboom verwijderd; zulk een verlichte persoon is degene die ik een brahmaan noem. (398)
Alle stervelingen moeten overvloedig veel goede daden verrichten, zoals men ook veel bloemenkransen maakt uit veel bloemen. (053)
Alleen door ware discipline kan iemand de reis naar het Onbezochte Gebied maken; niet met een ander middel. (323)
Alleen en een eenvoudig en makkelijk leven, zoals een statige olifant in het woud. Vermijding van kwaad is beter dan het gezelschap van een slecht iemand. (330)
Allen hebben het leven lief. Neem jezelf als voorbeeld en dood niet, doe geen enkel wezen kwaad. (130)
Allen vrezen de dood en lichamelijke kwelling. Neem jezelf als voorbeeld en dood niet, doe geen enkel wezen kwaad. (129)
Alles overwonnen, alles kennende, onthecht van alles, door mezelf bevrijd; ik ben mijn eigen leraar. (353)
Als de ongeschoolde discipel erkenning claimt bij monniken en lekenvolgelingen, neemt zijn arrogantie toe. (074)
Als iemand geen gelijke of beter metgezel kan vinden dan hijzelf, dan is een solitair leven aanbevelenswaardig. (061)
Als iemand zelf exact doet wat hij onderwijst, dan kan iemand met die zelfdiscipline anderen trainen. (159)
Als iemand zich het opkomen en vergaan van de aggregaten gewaar wordt, ervaart men het geluk dat de voorbode van het doodloze (Nibbana) is. (374)
Als je een wijze, smetteloze vriend tegenkomt, leef dan gelukkig in zijn gezelschap en overwin alle gevaren. (328)
Altijd oplettend, dag en nacht onderzoekend van geest, zijn Nibbana-zoekers bevrijd van de bezoedelende factoren. (226)
Anderen niet kwellen, geen pijn doen. Zij die zo hun geluk zoeken verwerven in het volgende leven hun eigen geluk. (132)
Begeerte die uit onoplettendheid voortkomt duwt een mens van geboorte naar geboorte zoals een aap zijn sprong naar fruit maakt. (334)
Begeerte, haat, eigendunk en minachting van anderen, vallen van hem af zoals een mosterdzaadje van de punt van een naald. Hem noem ik een brahmaan. (407)
Beheersing in het oog, in het oor, in de neus, in de tong is goed. Het brengt goede vruchten voort. (360)
Beheerst in de ledenmaten en in spraak, volledig bedaard met innerlijke vreugde. Hij wordt een bhikkhu genoemd. (362)
Beheerst in het lichaam, in de spraak, in de geest is goed. Volledig beheerst, maakt de monnik een einde aan al het lijden. (361)
Ben resoluut in datgene wat gedaan moet worden. Slapheid verlaagt je. (313)
Ben wijs en streef vol ijver. Maak voor jezelf een eiland. Dan ga je naar het rijk der edelen. (236)
Ben zelf je eigen redder. Wie anders kan dat zijn? Met goede zelfdiscipline verkrijgt iemand een zeldzame redder. (160)
Beoefende Dhamma perfect, lever geen half werk. Het leven dat in Dhamma geleefd is, verzekert overal geluk. (169)
Beoefening van de Dhamma, al is het zonder veel te reciteren, maar volledig ongehecht, dat is waarmee iemand zich voor het monnikschap kwalificeert. (020)
Beschouw alleen je eigen taken en nalatigheden en niet die van anderen. (050)
Beteugel en beheers jezelf zoals een edele hengst dat doet bij het horen van de zweep. (144)
Bevrijd van kwade daden: een brahmaan; van edel gedrag: een heilige; afgedaan met onzuiverheden: een verzaker. (388)
Bewaak jezelf als een grensdorp tegen de aanvallen van het kwaad. Nalatigheid leidt iemand naar de afgrond. (315)
Bewaakt door een gevoel van schaamte, om zorgeloos en zuiver in je levenswijze te zijn, is het leven moeilijk. (245)
Bezitloos (van slechte eigenschappen) leven wij in groot geluk. Ondersteund door vreugde zijn wij als hemelwezens (deva's). (200)
Boeddha's die voor verzaking en een meditatief leven kiezen, worden zelfs door de goden (deva's) vereerd. (181)
Constant mediteren op het lichaam, indachtig en alert, zij gooien hun bezoedelingen van zich af. (293)
Daden die iemand een vreugdevol gezicht geven, zijn inderdaad goed. (068)
De beoefening van de zeven factoren van verlichting verzekerd de verwerkelijking van Nibbana. (089)
De bezoedelingen nemen toe in hen die doen wat niet gedaan zou moeten worden en nalatig zijn in datgene wat wel gedaan zou moeten worden. (292)
De boosdoener die niet gewaar is van slechte gevolgen, lijdt als gevolg daarvan door zijn onwetendheid. (136)
De celibatair levende, die beteugeld is en vol liefde is voor de hele wereld, dat is inderdaad een echte monnik. (142)
De daad waarvan iemand op een later tijdstip berouw heeft, is geen goede daad. (067)
De deugdzamen worden van grote afstand gezien. Maar de slechten worden niet gezien, hoewel zij dichtbij zijn; precies zoals pijlen die in de nacht zijn afgeschoten. (304)
De Dhamma reciteren zonder de Dhamma te beoefenen, is zonder resultaten. Het is zoals het tellen van het vee dat van iemand anders is. (019)
De dood overmant de standvastige denker niet, zoals ook de wind een sterke rots niet doet bewegen. (008)
De dood overmant de zintuiglijke, ongedisciplineerde en vraatzuchtige zoals de wind een zwakke boom omver trekt. (007)
De dwaas ziet niets verkeerts in onheilzame daden omdat ze nog niet gerijpt zijn. Maar wanneer zijn slechte daden rijpen, wordt hij door lijden getroffen. (069)
De dwazen, tragen en vraatzuchtigen die zich volproppen met voedsel zoals varkens, komen steeds tot wedergeboorten. (325)
De geboorte van Boeddha's, het verkondigen van de Leer, de harmonie binnen de Sangha en de spirituele oefening; dit is allemaal geluk. (194)
De geboorte van een edel en wijs persoon leidt tot het geluk van zijn familie. (193)
De getrainde wordt naar het spektakel geleid. De koning bestijgt hem. Hij, die harde woorden verdraagt is de beste onder de mensen. (321)
De geur van bloemen of de geur van sandelhout, gaat niet tegen de wind. Maar de geur van de deugdzamen doordringt alle richtingen. (054)
De geur van de deugdzamen stijgt zelfs op tot tussen de deva's. Geen enkele andere geur kan daar aan tippen. (056)
De gevolgen van een goed leven verwelkomen de goeddoener in het hiernamaals. Precies zoals bloedverwanten een familielid van een lange reis verwelkomen. (220)
De haat van hen die steeds piekeren over het kwaad dat hen is aangedaan, blijft groeien. (003)
De heilige verwerpt volledig het slechte. Hij weegt beide werelden, het goede en het slechte. Daarom wordt hij een muni genoemd. (269)
De jeugd verspild, het spirituele leven niet geleefd. Nu als een gebruikte oude pijl die in het bos wegrot. (156)
De jeugd verspild, het spirituele leven niet geleefd. Nu als een oude reiger die langs een visloos meer wegkwijnt. (155)
De kwaaddoener komt snel tot lijden. Zijn lichaam raakt beschadigt, hij wordt ziek en raakt verward. (138)
De kwaaddoener komt tot lijden; hij wordt door de koning uitgebannen, hij wordt ernstig beschuldigd, hij lijdt aan verlies van verwanten en bezittingen. (139)
De kwaaddoener lijdt in deze wereld en in het leven na de dood, en nog veel meer wanneer hij in een ellendige sfeer wordt geboren. (017)
De Leer van de Boeddha maakt de wijze vredig zoals een diepe, kalme en heldere oceaan. (082)
De lucht is vrij van voetstappen. Geconditioneerde dingen zijn niet eeuwig. Boeddha's kennen geen opgewondenheid of ongerustheid. (255)
De maan volgt het pad van de sterren. Volg op dezelfde wijze het pad van de wijzen. (208)
De monnik die niet ontevreden is met wat hij heeft gekregen, al is het een beetje, de monnik die een zuiver leven leidt en altijd oplettend is, wordt zelfs door de deva's geprezen. (366)
De monnik die vreugde vindt in oplettendheid faalt nooit om de doodloze staat te verwerven. (032)
De najager van zintuiglijke plezieren wordt door de dood gegrepen voordat hij verzadigd is. (048)
De olifant in de bronst die moeilijk te bedwingen is, eet niet in gevangenschap; hij herinnert zijn leven in het woud. (324)
De onbezoedelden en sterk in moreel gedrag, gedisciplineerd en waarheidlievend, zij zijn het die het geverfde gewaad waardig zijn. (010)
De onwijze man van weinig kennis komt zoals een stier tot ouderdom. Zijn vlees groeit, zijn wijsheid niet. (152)
De overwinning op jezelf overtreft de overwinning op duizend anderen in de strijd. (103)
De overwinning van het Boeddhaschap is onfeilbaar, onomkeerbaar en onbetwistbaar. (179)
De reis volbracht, zonder verdriet, vrij van banden; zo iemand lijdt niet meer vanwege de angst van hartstocht. (090)
De resultaten van slechte daden rijpen niet meteen, net zoals melk niet meteen stremt of zuur wordt. Ze blijven verborgen zoals vonken onder het as. (071)
De standvastige en aanhoudende meditator wint de onovertrefbare veiligheid en zegen van Nibbana. (023)
De tevredenen en de deugdzamen, met rijkdom en vermaardheid, worden overal geprezen, waar zij ook gaan. (303)
De verblijven van Arahats -- of het een dorp, een vallei, een woud of een heuvel is -- zijn inderdaad zeer aangenaam. (098)
De verrichter van goede daden is gelukkig in deze wereld en in het leven hierna. Nog gelukkiger is hij als hij in een zegenrijke sfeer is wedergeboren. (018)
De waarheid hieromtrent kennende, moet de deugdzame en wijze persoon het pad naar Nibbana vrijmaken. (289)
De ware discipel moet het onderscheid zien tussen het pad dat naar wereldse winst leidt, en het pad dat naar Nibbana leidt. (075)
De wereld lijkt op een mooi gedecoreerd koninklijk rijtuig. Maar de wijzen trappen er niet in. (171)
De wijze moet voor zijn behoeften in het dorp vertoeven; hij moet dat beleeft doen, zoals een bij, zonder iets te beschadigen. (049)
De wijze persoon zuivert zichzelf, hij is niet gehecht. Omdat hij geen zintuiglijk verlangen heeft, is hij bezitloos. (088)
De wijze zal nooit kwaad begaan voor het belang van welke winst dan ook. (084)
De wijze, die behagen schept in de manier van de Edelen, geniet van oplettendheid. (022)
De wijzen disciplineren zichzelf zoals akkerbevloeiers het water, pijlmakers de pijlen, en timmerlieden het hout. (080)
De wijzen en achtenswaardigen, zij die zonder verdriet zijn en ijverig zijn, stijgen hoog op en overzien het verdrietige volk beneden hen. (028)
De wijzen gooien alle hartstochtelijke banden van zich af en verlaten al het lijden. (347)
De wijzen worden monniken en verwerpen zonder gemopper de wereldse plezieren, hetgeen een lage en hardnekkige band is. (346)
De wijzen zijn niet uitgelaten en niet neerslachtig vanwege geluk of pijn. De wijzen verzaken alles. (083)
De wouden waar het gewone volk geen genoegen in vindt, zijn een verrukking voor hen die niet op zoek zijn naar zintuiglijke plezieren. (099)
De zintuigen bewaakt, Patimokkha discipline en edele vrienden; dat zijn in deze Leer de eerste stappen waar de wijze monnik begint. (375)
De zon en de maan, een krijger in zijn wapenuitrusting, een ijverige heilige; deze schitteren slechts op momenten, maar de Boeddha schittert dag en nacht. (387)
De zorgzame monnik, ook al is hij jong, kan de wereld verlichten als hij zich toelegt op de weg van de Boeddha. (382)
Degene die door de kracht van zijn deugdzaamheid de door hem begane slechte daden reduceert, verlicht deze wereld. (173)
Degene die goed doet waardeert zichzelf pas wanneer de gevolgen van goede daden beginnen te verschijnen. (120)
Deze vormen de hoogste toevlucht. Via deze toevlucht is de bevrijding van pijn en verdriet gewaarborgd. (192)
Dit is geen veilige toevlucht. Dit is niet de weg naar totale vrijheid. (189)
Dit kwetsbare lichaam is de ideale schuilplaats voor ziekten. Het leven eindigt noodzakelijkerwijs in de dood. (148)
Doden maakt een mens onedel. Geweldloosheid ten opzichten van alle levende wezens is bepalend of een mens edel is. (270)
Doe eerst zelf het goede en onderricht dan pas anderen. Een wijs man bewaard zijn eigen zuiverheid. (158)
Door al het slechte te hebben overwonnen, zowel het kleine als het grote, wordt hij een samana genoemd. (265)
Door alle tekortkomingen te hebben vernietigd, inzicht gezuiverd en de zintuigen geheel onder controle, is hij de volledig perfecte man. (294)
Door dit lichaam te beschouwen als schuim en een luchtspiegeling, vermijdt iemand de pijlen van de dood en gaat voorbij de dood. (046)
Door dit pad te volgen zul je al het lijden vernietigen. Nadat ik het pad zelf had gerealiseerd, heb ik het bekend gemaakt. (275)
Door eerst een diepgaand onderzoek in te stellen, prijst de wijze hen die een onberispelijk karakter hebben dat met deugdzaamheid en wijsheid doordrongen is. (229)
Door het beteugelen van de zwervende, niet-lichamelijke, in de grot wonende geest, is iemand bevrijd van de ketenen van de dood. (037)
Door het kwellen van anderen vanwege zijn eigen plezier, wint iemand in het leven hierna geen geluk voor zichzelf. (131)
Door het steeds maar weer opmerken en het bekritiseren van de fouten van een ander, ontdoet men zich nooit van de eigen bezoedelingen. (253)
Door het waardevolle te beschouwen als het waardevolle, het niet waardevolle als het niet waardevolle, zijn zij correct geleid en bereiken zij het ware. (012)
Door het zien van de mogelijkheid tot groter geluk, zou de wijze het kleinere geluk moeten opgeven. (290)
Door louter om voedsel te bedelen is iemand geen monnik. Noch door een algemene leefwijze aan te nemen. (266)
Door om te gaan met wijze mensen die als 'schatopenbaarders' zijn, worden je fouten in een opbouwende wijze getoond. (076)
Door overspel worden gebreken opeengestapeld en vormen een verborgen ongemak. Terwijl hij hier lijdt aan de afkeuringen, ondervindt hij pijn in de hel. (309)
Door zich te ontdoen van begeerte en verwaandheid, de vijf hindernissen en verkeerde inzichten, is hij de door en door perfecte man. (295)
Doordat de verrichter van goede daden de goedheid van zijn daden ziet, is hij gelukkig in beide werelden. (016)
Dwaze personen begaan slechte daden die bittere vruchten dragen. Op die manier zijn zij een vijand voor zichzelf. (066)
Edel en verheven, met alle veldslagen gewonnen, zuiver en kalm. Hem noem ik een brahmaan. (422)
Eén betekenisvol vers dat tot kalmte leidt is veel beter dan duizend lege verzen. (101)
Eén betekenisvol woord dat tot kalmte leidt is veel beter dan duizend lege woorden. (100)
Een citadel van botten, vlees en bloed; de thuisbasis van verval, dood, verkeerde trots en eigendunk. (150)
Een Dhamma-liefhebber verblijft in een vredige en verkwikkende sfeer en geniet van het edele onderwijs. (079)
Een diamant is zelf een steen, en vermorzelt stenen. Op dezelfde wijze wordt een dwaas door zijn eigen wrok overweldigd. (161)
Eén enkel Dhamma-woord dat naar kalmte leidt is veel beter dan honderd lege woorden. (102)
Eén enkele levensdag van een wijs, energiek mens, is veel beter dan de honderd jaren van het leven van een lui iemand die geen initiatieven toont. (112)
Eén enkele levensdag van een wijs, meditatief mens, is veel beter dan de honderd jaren van het leven van een immorele dwaas. (111)
Eén enkele levensdag waarin de Dhamma wordt gezien, is veel beter dan het leven van honderd jaren waarin die niet wordt gezien. (115)
Eén enkele levensdag waarin het Doodloze gezien wordt, is veel beter dan het leven van honderd jaren waarin dat niet gezien wordt. (114)
Een gematigde asceet die afstand bewaart ten opzichte van de lekenvolgelingen en andere monniken. Dat is de persoon die ik een brahmaan noem. (404)
Een goed gerichte geest doet een persoon veel meer goed dan iemands ouders of verwanten. (043)
Een handhaver van gerechtigheid oordeelt niet overhaast. De wijze oordeelt met grote zorgvuldigheid over wat goed en wat verkeerd is. (256)
Een in de stroom getredene zijn is een veel groter succes dan een reis naar de hemel. (178)
Een intelligent persoon begrijpt de Dhamma via de wijzen snel, zoals de tong direct de smaak van soep proeft. (065)
Een koeherder drijft het vee naar de weilanden. Ouderdom en dood drijven alle wezens naar hun einde. (135)
Een kwaaddoener treft nergens een schuilplaats aan voor het ontsnappen aan zijn kwade daden, waar hij zich ook probeert te verbergen. (127)
Een leven in dronkenschap gedompeld, eindigt hier in rampzalige ondergang. (247)
Een mens die afgeschrikt wordt door een gevoel van schaamte, staat vanwege zijn inzicht afkeurend tegenover kwaad, net zoals een goed getraind paard de klappen van de zweep verafschuwt. (143)
Een monnik kan de zegen van zijn ascetisch leven ervaren, maar dat is noch steeds niet de verwerving van Nibbana. (272)
Een onwijs mens die weet dat hij een dwaas is, is daardoor een wijs mens. Maar denkt hij dat hij wijs is, dan is hij een rasechte dwaas. (063)
Een onwijs mens gaat er prat op dat hij kinderen en rijkdom heeft, maar hijzelf is niet eens van hemzelf. (062)
Een verkeerd gerichte geest berokkend iemand veel meer schade dan een geduchte vijand. (042)
Een vreugdevolle monnik die vertrouwen heeft in de Boeddha, bereikt snel het zegenrijke einde van samsara. (381)
Een wispelturige geest, een zwak vertrouwen en onwetendheid omtrent de Dhamma, leidt iemand niet tot totale wijsheid. (038)
Een zondig en losbandig leven van zelfs honderd jaar, weeg niet op tegen het leven van één levensdag in deugdzaamheid en wijsheid. (110)
Er is geen ander pad dan dit pad voor de zuivering van inzicht. Ga dit pad op en trotseer al het kwaad. (274)
Er is geen misdaad waar een twijfelende, schaamteloze leugenaar niet toe in staat is. (176)
Er was nooit, en er zal nooit iemand zijn, die enkel en alleen bekritiseerd of enkel en alleen geprezen wordt. (228)
Fouten zien in dat wat niet fout is en geen fouten zien in dat wat werkelijk fout is; zulke misleidde mensen treden de pijn tegemoet. (318)
Fysiek beheerst, zachtaardig kalm, vrij van verlokkingen; zulk een monnik wordt terecht 'de gekalmeerde' genoemd. (378)
Ga het pad op dat voor jou is geopenbaard door de heiligen. Beheers jezelf in je spraak, gedachten en daden met het lichaam. (281)
Ga niet met de verdorven en de kwade om. Kijk uit naar het gezelschap van edele en deugdzame vrienden. (078)
Gebonden aan geneugten en genegenheid, zijn plezierzoekers eeuwige slachtoffers van geboorte en ouderdom. (341)
Gebruik geen harde woorden. Het is pijnlijk. Meer harde woorden zullen volgen met wraaknemende acties. (133)
Geen enkel kwaad via gedachten, woord of daad; iemand die zich hierin beheerst, dat is een echte brahmaan. (391)
Geen gehechtheden of twijfels vormen een probleem voor hem, hij heeft de doodloze staat bereik. Hem noem ik een brahmaan. (411)
Geen verkeerde inzichten, geen onoplettendheid en geen jacht naar werelds gewin. (167)
Geen vuur als begeerte, geen misdaad als haat, geen lijden als het 'zelf'. Nibbana is de hoogste zegen. (202)
Geluk volgt hem die goed doet, net zoals een schaduw iemand nooit verlaat. (002)
Getrainde muilezels, paarden en olifanten zijn buitengewoon. Maar degene die zichzelf discipline bijgebracht heeft overtreft deze allemaal. (322)
Gevangen in de aantrekkingskracht van wellustige gedachten, worden onwetende mensen weggespoeld door de rivier van begeerte. (339)
Goede gezondheid is het allerbelangrijkste bezit. Tevredenheid is de hoogste weelde. Degene die betrouwbaar zijn, zijn de besten onder je relaties. Nibbana is het hoogste geluk. (204)
Grijze haren of een kaal hoofd maken van iemand geen ouderling. Het oud zijn zonder toegevoegde waarde wordt 'vergeefs oud' genoemd. (260)
Haast jezelf om het goede te doen. Bewaak de geest tegen slechte zaken. Vertraging stuurt de geest naar het kwaad. (116)
Haat wordt nooit overwonnen door te haten. Alleen niet-haat (liefdevolle vriendelijkheid) overwint haat. (005)
Hartstocht doordringt de onontwikkelde en ongecultiveerde geest zoals de regen een slecht gedekt dak doordringt. (013)
Hartstocht doordringt niet de ontwikkelde en gecultiveerde geest zoals de regen een goed gedekt dak niet doordringt. (014)
Hartstocht is het hevigste vuur, haat de stevigste greep, begoocheling de ergste valstrik, begeerte de ergste vloed. (251)
Hem die het ware woord van de Boeddha onderwijst, zou iemand moeten eerbiedigen op dezelfde wijze waarop een brahmaan zijn heilige vuur eerbiedigt. (392)
Herhaal altijd goede daden. Laat die manier groeien. Opeenstapeling van goede daden leidt tot geluk. (118)
Herhaal nooit een kwade daad. Laat die manier niet groeien. Opgestapeld kwaad leidt tot grote ellende. (117)
Het advies van wijze mensen valt goed bij deugdzame mensen, maar niet bij hen die slecht zijn. (077)
Het allerbeste pad is het Achtvoudige Pad, de allerbeste waarheden zijn de Edele Waarheden, onthechting de allerbeste staat, de Ziener de allerbeste onder de mensheid. (273)
Het beste is om geen enkel kwaad te doen. Het foltert de kwaaddoener op later tijdstip. Goede daden leiden nooit tot kwelling. (314)
Het Edele Pad. (191)
Het is aangenaam om het hele leven deugdzaam te zijn. Geloof (zelfvertrouwen), wijsheid en het schuwen van kwaad, zijn eveneens een zegening. (333)
Het is aangenaam om vrienden te hebben wanneer je in nood verkeert. Tevredenheid is een zegen. Het gevolg van goede daden aan het einde van het leven is een zegen. De beëindiging van het lijden is inderdaad een zegen. (331)
Het is inderdaad goed om deze rappe, dwalende geest, te beteugelen. Zulk een beteugeling brengt geluk. (035)
Het is makkelijk om de fouten van anderen te ontdekken. De eigen fouten worden verborgen zoals een vogelaar zichzelf camoufleert met bladeren en takken. (252)
Het karige respect van de dwaas voor de woorden van de wijzen, voorspelt voor hem een steevaste ramp. (164)
Het leven van één enkele levensdag waarin het opkomen en het vergaan van dingen wordt gezien, is meer waard dan een leven van honderd jaar, zonder dat te zien. (113)
Het niet zien van geliefden is pijnlijk en pijnlijk is het zien van niet geliefde personen. Geen contact behoed je van lijden. (210)
Het pad van de hartstochtelozen, die niet gehecht zijn aan voedsel (ahara) ontraceerbaar zoals de vlucht van vogels in de lucht. (093)
Het pad van hen die bevrijd zijn kan niet bespeurd worden, net zo min de vlucht van vogels bespeurd kan worden. (092)
Het verkeerde zien als het verkeerde en het juiste als het juiste; zulke goed onderwezen mensen worden in een gelukkige staat geboren. (319)
Hij bewaakt zijn spraak, hij is niet trots, hij is kalm en hij zet de betekenis van de Dhamma perfect uiteen. De woorden van zulk een monnik zijn altijd zoet als honing. (363)
Hij die de waardigen herkent -- de Boeddha en zijn discipelen -- die al het leed hebben achtergelaten (...) (195)
Hij die een opkomende boosheid beteugelt, loodst zichzelf door middel van perfecte controle. (222)
Hij die iets beweert wat niet waar is, en hij die ontkent wat waar is, ervaren dezelfde pijn na hun dood. (306)
Hij die niets neemt van een ander wat niet aan hem toebehoort, groot of klein... hem noem ik een brahmaan. (409)
Hij die opzettelijk een onschuldige kwaad doet, komt spoedig tot een van de tien onheilzame toestanden. (137)
Hij die zonder banden is en niets meer begeert; dat is inderdaad een waar brahmaan. (397)
Hij die zwijgt, hij die veel spreekt en hij die matig spreekt, worden allemaal bekritiseerd. Geen van hen wordt gespaard. (227)
Hij draagt kleding die anderen weggeworpen hebben, hij is slank en hij mediteert helemaal alleen in het woud. (395)
Hij heeft zijn wapens neergelegd en doet geen enkel wezen pijn. Hem noem ik een brahmaan. (405)
Hij is een ware monnik die niet denkt in termen van 'ik', 'mij' of 'mijn', en niet treurt om wat er in werklelijkheid niet is. (367)
Hij is geen brahmaan vanwege zijn geslacht. Niets bezittend, ongehecht; dat is inderdaad een waar brahmaan. (396)
Hij is vol inzicht en is vakkundig om het verkeerde van het juiste pad te onderscheiden, hij heeft het hoogste doel bereikt. Dat is de persoon die ik een brahmaan noem. (403)
Hij is vrij van vijandigheid, van gewelddadigheid en van hartstochtelijk vastgrijpen, terwijl hij zich onder mensen kan begeven die daar niet vrij van zijn. (406)
Hij kent het komen en gaan van wezens, hij heeft de perfectie bereikt. Hem noem ik een brahmaan. (419)
Hij kent zijn eerdere bestaansvormen, hij kent de sferen van de hemelen en de hellen, hij heeft de lange zwerftocht beëindigd. Hem noem ik een waar brahmaan. (423)
Hij vernietigt leven, hij is toegeeflijk in diefstal. Hij is een leugenaar en een overtreder in seksueel wangedrag. (246)
Hij verwerpt menselijke banden, gaat ook voorbij de hemelse. Volledig ongebonden is hij vrij. Dit is de persoon die ik een brahmaan noem. (417)
Hij, wiens zintuigen zijn getraind zoals goed getrainde paarden, is zuiver en bescheiden. Zelfs de deva's aanbidden hem. (094)
Hoe kan er nog vreugde zijn in zintuiglijkheid wanneer je verbleekte menselijke beenderen ziet die her en der verspreid liggen? (149)
Honger is de ergste ziekte. Het leven in samsara de ergste wanhoop. Hier aan voorbij ligt de zegen van Nibbana. (203)
Huizenbouwer! Jij bent met de grond gelijk gemaakt! Jij zult niet meer bouwen. Mijn geest is voorbij begeerte gegaan. (154)
Iemand die een geest heeft die vrij van begeerte is, vrij van haat is, is boven goed en kwaad uitgestegen. Hij is iemand zonder angst. (039)
Iemand die hier in dit leven het einde van lijden gewaar wordt, raakt ontlast... zulk een persoon noem ik een brahmaan. (402)
Iemand die met intense lust zich steeds op mooie dingen fixeert, die bedwelmt is door zijn gedachten, van hem groeit de begeerte gestaag. (349)
Iemand die van zichzelf houdt, moet zichzelf beveiligen. Een wijs mens controleert zichzelf minstens éénmaal tijdens de drie fases van zijn leven. (157)
IJverig en wakker, haalt de wijze de onachtzame in, zoals een snel paard een zwak paard inhaalt. (029)
In afzondering en met een vredige geest, de monnik die in staat is de realiteit van dingen te zien, ervaart een geluk waar gewone stervelingen geen weet van hebben. (373)
In Boeddhaschap is elke begeerte uitgerukt. Er zijn geen vallen meer noch gevangenneming. (180)
In de lucht zijn er geen voetstappen. Buiten het boeddhistische systeem is de wereld verstoken van monniken. (254)
In dit allerlaatste lichaam, vrij van begeerte en vrij van hechten, is hij het grote wezen dat zeer wijs is. (352)
In het gezelschap van idioten ervaart iemand altijd ellende. Maar de wijzen zijn altijd een bron van warmte en begrip. Dat is je ware familie. (207)
Indachtig en volhardend, zuiver, zelfbeheerst en rechtschapen, geniet een mens van beroemdheid en voorspoed. (024)
Indachtig verblijden zij zich in geen enkele woonplaats, zij begeven zich van het huislijke tot het thuisloze zoals vertrekkende zwanen die elk meer achter zich laten. (091)
Inderdaad, vrekken prijzen liefdadigheid nooit en banen zich nooit een weg naar een hemelse sfeer. (177)
Jij bent onvoorbereid op de dood en je bent als een verschrompeld blad. Ook vertrek je met lege handen. (235)
Jijzelf bent je eigen redder, jijzelf bent de gids op de weg die je gaat. Controleer jezelf zoals een koopman zijn kostbare paard controleert. (380)
Jijzelf moet de inspanning leveren. Boeddha's onderwijzen slechts de weg. Betreed het pad en je zult jezelf bevrijden. (276)
Kalm van geest, kalm in spreken en daden, is hij die volledig bevrijd is door perfecte wijsheid. (096)
Kap de stroom door. Verwerp zintuiglijkheid. Wanneer conditionering zijn einde nadert, ben je een kenner van het Ongeschapene. (383)
Kap gehechtheden door zoals je een lelie bij de steel afbreekt met je eigen hand. Ga door op het pad naar Nibbana. (285)
Kap het bos en het struikgewas om, maar niet de alleenstaande boom. Het is het bos en het struikgewas dat angst voortbrengt. Bevrijd je daarvan. (283)
Ketens van ijzer, van hout of van hennep, zijn niet sterk, zo zeggen de wijzen, als er sterke gehechtheid is aan zonen, aan vrouwen, aan juwelen en aan sieraden. (345)
Kom je geen geschikte metgezel tegen, leef dan alleen zoals een olifant in het woud. (329)
Kwaaddoeners worden geboren in de hel, de deugdzamen gaan naar de hemelen. Maar zij die onbezoedeld zijn vinden hun einde in Nibbana. (126)
Laat elk wijs mens door vastberadenheid, indachtigheid, beteugeling en zelfbeheersing, een eiland voor zichzelf maken dat geen vloedgolf kan wegspoelen. (025)
Laat iemand de stilte bewaren zoals een oude, gebroken gong. Deze stilte is kenmerkend voor iemand die Nibbana heeft gerealiseerd. (134)
Ledig je boot van hartstocht en haat, monnik, want leeg zal hij snel varen. (369)
Leef vol overgave om je leven op realistische wijze te perfectioneren. Zulk een leven brengt geluk in dit leven en in het volgende. (168)
Levenslustig en hoffelijk; een goede discipline brengt bijzonder veel geluk waardoor uiteindelijk zijn lijden eindigt. (376)
Lieflijke zorg voor moeder en vader is een zegening. Respect voor monniken en Arahat's is ook een zegening. (332)
Lijden achtervolgt hem die kwaad doet, net zoals het wiel de hoef van de os volgt die de kar trekt. (001)
Louter mooie en wijze woorden die niet in praktijk gebracht worden, zijn als mooie bloemen zonder geur. (051)
Maak snel en op een wijze manier een eiland voor jezelf. Vlekkeloos, vrij van dood en verval. (238)
Matig in voedsel, ijverig in de zoektocht, gedisciplineerd, en zonder ergernis bij anderen te wekken, vervuld men de wens van de Boeddha. (185)
Mediteer, monnik, en duld geen vertraging. Laat lust je niet tarten. Klaag niet als je het vuur ziet. (371)
Menselijke geboorte is moeilijk en zeldzaam. In de gelegenheid zijn om de Dhamma te vernemen is eveneens een zeldzame gelegenheid. En ook de geboorte van een Boeddha is een zeldzaam fenomeen. (182)
Mensen zijn verzot op kinderen en weelde. Maar de dood sleurt hen mee zoals een vloedgolf een slapend dorp meesleurt. (287)
Met begeerte verworpen, nadert hij als een thuisloze het einde van de lange reis door samsara. Hem noem ik een brahmaan. (416)
Met de hoogste onbaatzuchtigheid beschadigt men niet het eigen doel. Vervolg je doel met wijsheid. (166)
Met een correcte visie op het leven, glijdt iemand uit de grip van de koning van de dood. (170)
Met een geest die dag en nacht vreugde vindt in zelfontwikkeling; zijn discipelen staan op met volledige ontwaking. (301)
Met het kwaad volledig ontworteld, wie wijsheid bezit en vrij van bezoedelingen is; zulk een persoon wordt de deugdzame genoemd. (263)
Met voortdurende beteugeling van het lichaam en zonder kwaad te doen, gaan zij naar het van lijden verstoken, onsterfelijke Nibbana. (225)
Met voorzichtigheid, rechtvaardigheid en eerlijkheid geeft hij leiding. Beschermd door rechtvaardigheid, wordt hij 'de in rechtvaardigheid gevestigde' genoemd. (257)
Met zijn wortels in tact groeit een omgekapte boom weer aan. Met begeerte in de verborgen lagen van de geest, zal lijden steeds weer opkomen. (338)
Met zintuiglijke geneugten verworpen, nadert hij als een thuisloze het einde van de lange reis door samsara. Hem noem ik een brahmaan. (415)
Minacht niet wat je ontvangt en ben niet jaloers op anderen. Een jaloerse monnik zal geen kalme staat van de geest bereiken. (365)
Morele mensen disciplineren zichzelf zoals akkerbevloeiers het water, pijlmakers de pijlen... (145)
Niet door louter het stilzwijgen te beoefenen is iemand een heilige. Maar als iemand met wijsheid het goede selecteert alsof hij met weegschalen weegt. (268)
Niet door regels en rituelen, noch door diepzinnige geleerdheid, noch door meditatieve kalmte, noch door een leven in afzondering. (271)
Niet initiatief nemend, jeugdig maar toch sloom, niet resoluut en zwak, goede gedachte onderdrukkend; zij falen in het vinden van het pad. (280)
Niet verlangend naar deze wereld of naar de volgende; hij is bevrijd, hij is verlangenloos. Hem noem ik een brahmaan. (410)
Niets bezittend ongeacht tijd of plaats, nergens een vastgrijpen; hem noem ik een brahmaan. (421)
Noch geklit haar, noch familie, nog geboorte maakt iemand een brahmaan, maar in wie Dhamma is, dat is een brahmaan. (393)
Noch naaktheid, noch vasten, noch verscheidene boetedoeningen zullen een sterveling zuiveren die in twijfels gedompeld is. (141)
Om de banden van Mara door te kappen, moet iemand het onzuivere in de wereld beschouwen en zijn gedachten goed bewaken. (350)
Om samen te zijn met edele mensen betekent altijd geluk. Vermijd dwazen, dan ben je altijd vredig. (206)
Onaangedaan verdraagt hij mishandeling en aanvallen, onderbouwd door geduld. Het is zulk een persoon die ik een brahmaan noem. (399)
Onderschat goedheid niet. Want beetje bij beetje verzamelt het goede zich zoals de waterdruppels in een waterkan. (122)
Onkruid is een plaag voor de velden. Haat vernietigt de mens. Het geven aan hen die zonder haat zijn, brengt goede gevolgen voort. (357)
Onkruid is een plaag voor de velden. Hartstocht vernietigt de mens. Het geven aan hen die zonder hartstocht zijn, brengt goede gevolgen voort. (356)
Onkruid is een plaag voor de velden. Hebzucht vernietigt de mens. Het geven aan hen die zonder hebzucht zijn, brengt goede gevolgen voort. (359)
Onkruid is een plaag voor de velden. Onwetendheid vernietigt de mens. Het geven aan hen die zonder onwetendheid zijn, brengt goede gevolgen voort. (358)
Onkuisheid is de verwoesting van de vrouw. Gierigheid is dat voor een gever. Kwade daden zijn verwoestend in deze wereld en in de volgende. (242)
Ontken niet de gevolgen van kwaad. Want beetje bij beetje verzamelt het kwaad zich zoals de waterdruppels in een waterkan. (121)
Onwetendheid is de ergste van alle bezoedelingen. Bevrijd je van onwetendheid, monniken, en ben allen vlekkenloos. (243)
Onwijze mensen kunnen niet mediteren. Wie niet mediteert, faalt in wijsheid. Wijselijk en meditatief bereik je je doel. (372)
Onwijze mensen maken plannen voor de toekomst, van seizoen tot seizoen, en denken niet na over de gevaren waarmee zij verbonden zijn. (286)
Onwijze mensen proeven de Dhamma niet, ofschoon zij dicht bij een wijze leven. Dit is zoals bij een lepel die de smaak van soep niet proeft. (064)
Onzuiver gedrag is als zelfmoord, als zelfvernietiging, precies zoals de verstrengelende Maluva kruipplant op een Sala boom. (162)
Ook een geurige en mooie lotus kan zelfs ontspruiten uit een hoop afval. (058)
Op dezelfde wijze overstraalt de leerling van de Boeddha door zijn wijsheid deze wereldse knoeiboel. (059)
Op een onwijze manier hunkert hij naar niet verdiend eerbetoon, privileges en aandacht temidden van lekenvolgelingen. (073)
Opgesierde koninklijke koetsen zijn gedoemd te vergaan. Zo is dat ook met ons lichaam. Maar de ware Dhamma blijft voortbestaan, die verandert niet. (151)
Oplettendheid en ijver zijn de weg naar Nibbana. De onoplettenden zijn zoals de dood. (021)
Overwin boosheid met liefdevolle vriendelijkheid, het kwade met het goede, hebzucht met vrijgevigheid en leugens met waarheid. (223)
Overwin de krachten van het kwaad door wijsheid, versterk je geest zoals een beschermde stad. (040)
Overwin jezelf, niet iemand anders. Deze overwinning is verheven. Zo leid je altijd een gedisciplineerd leven. (104)
Overwinning werkt vijandigheid in de hand. De overwonnene blijft in ellende achter. Voorbij overwinning en verslagen zijn, ligt de zegen van gelijkmoedigheid. (201)
Perfect in deugdzaamheid en inzicht en zijn verplichtingen indachtig. Zulk een persoon is geliefd bij de massa. (217)
Problemen maken en zelfvernietigende dingen doen, is makkelijk. Maar voordelige en waardige dingen doen, is uiterst moeilijk uit te voeren. (163)
Respectvol gedrag ten opzichte van Eerwaarden strekt tot een lang leven, schoonheid, geluk en kracht. (109)
Roest dat ontstaan is uit ijzer, vreet het ijzer zelf weg. Zo doen kwaden daden dat ook met iemand die de regels overtreedt. (240)
Royaal zijn met woorden maakt iemand niet wijs. Maar iemand die de veilige kust heeft bereikt, die niet haat en geen angsten kent, dat is een wijs mens. (258)
Schaamteloos als een kraai leeft iemand heel gemakkelijk. Maar hij stinkt in zijn arrogantie, in zijn inhaligheid en in zijn mooipraterij. (244)
Scherp afbuigend naar Nibbana, vrij van wereldse plezieren. Van hem wordt gezegd dat hij een 'tegen de stroom in gebondene' is. (218)
Schuw dingen die geliefd zijn. Dit is de grote overwinning van een monnik. Onthouding van geweld. Het is het einde van lijden. (390)
Schuw eigendunk, schuw boosheid, ga voorbij alle banden. Wanneer je nergens meer aan hecht zul je geen mentale pijn meer ondervinden. (221)
Schuw kwade zaken zoals een rijke koopman met weinig begeleiding een door bandieten geteisterde weg vermijdt. (123)
Schuw lichamelijk wangedrag. Leef een leven van perfect lichamelijk gedrag. (231)
Schuw mentaal wangedrag. Leef een leven van perfect mentaal gedrag. (233)
Schuw verbaal wangedrag. Leef een leven van perfect verbaal gedrag. (232)
Sla een Arahat niet, noch moet de laatstgenoemde geen gewelddadige reactie geven. De aanvaller moet zich schamen, de Arahat nog veel meer. (389)
Slap in daden, onzuiver in gedrag en onbetrouwbaar in het heilige leven. Dit leidt nooit tot grote resultaten. (312)
Slechts weinigen steken over naar de overkant. Anderen rennen hulpeloos op en neer langs deze kust. (085)
Spreek de waarheid, wordt niet boos, geef als daar om gevraagd wordt. Deze drie factoren leiden je naar de hemel. (224)
Terwijl de onwetenden achteloos zijn, koestert de wijze oplettendheid als een waardevolle schat. (026)
Terwijl zij de smaak van afzondering en kalmte proeven, drinken zij, die onbezoedeld zijn, de vreugde van de Dhamma. (205)
Tijdens de lange cyclus van samsara zocht ik naar de huizenbouwer, maar nooit vond ik die. Steeds weer geboren worden is lijden. (153)
Totaal bevrijd van hechten en twijfels. Hij heeft gereisd van het gevaarlijke samsara naar absolute veiligheid. Zulk een persoon noem ik een brahmaan. (414)
Trek jezelf uit het moeras van bezoedelingen zoals een olifant zichzelf uit de modder trekt. (327)
Uit begeerte ontstaat verdriet en angst. Als er geen begeerte is, dan is er ook geen verdriet en angst. (216)
Uit gehechtheid ontstaat verdriet en angst. Wie niet gehecht is, heeft ook geen verdriet en angst. (214)
Uit geliefden ontstaat verdriet en angst. Wie geen geliefden heeft, heeft ook geen verdriet en angst. (212)
Uit genegenheid ontstaat verdriet en angst. Als er geen genegenheid is, dan is er ook geen verdriet en angst. (213)
Uit zintuiglijk verlangen ontstaat verdriet en angst. Wie niet zintuiglijk is, heeft ook geen verdriet en angst. (215)
Van alle geuren zoals die van sandelhout, lavendel, lotus en de jasmijn, is de geur van deugdzaamheid de allerbeste. (055)
Van de ijverigen en deugdzamen, zij die volledig zijn bevrijd door wijsheid, kan de dood het spoor nooit vinden. (057)
Van deze blinde wereld zijn er slechts enkelen die ontsnappen, precies zoals vogels ontsnappen aan een net. (174)
Van dingen die gegeven worden, is de Dhamma de meest verheven gift, de meest verheven smaak en de meest verheven vreugde. En de uitroeiing van begeerte is zegevierend over alle ziekten. (354)
Van energieke toewijding ontspruit wijsheid. Ga daarom die weg op zodat wijsheid toeneemt. (282)
Veel spreken maakt iemand geen Dhamma beoefenaar. Maar door alert te zijn in zijn oefening, dat is wat iemand een beoefenaar maakt. (259)
Vele toevluchtsoorden zoeken zij; op heuvels, in wouden, in heilige bomen, zij gaan naar kloosters en heiligdommen, volk dat door angst wordt gepijnigd. (188)
Velen beseffen niet dat het leven eindigt in de dood. Het overdenken van de dood voorkomt geruzie. (006)
Velen die het geverfde gewaad aandoen, zijn ongedisciplineerd en hebben slechte manieren, waardoor zij worden wedergeboren in de hel. (307)
Verdraagzaamheid is het hoogste religieuze leven. Een waar verzaker doet nooit iemand pijn. (184)
Verheug je niet in sensualiteit of onoplettendheid. Wanneer iemand ijverig mediteert, wint hij immense zegen. (027)
Verkeerd geleid monnikschap leidt naar de hel (niraya), precies zoals kusa gras dat de hand verwondt wanneer het verkeerd vastgegrepen wordt. (311)
Verlaat onheilzame visies, wordt thuisloos en streef wijselijk naar Nibbana. (087)
Verwerp alle voorkeur en afkeer. Bevrijd van banden zul je niet lijden vanwege scheiding. (211)
Verwijder stap voor stap, beetje bij beetje, je roestige verdorvenheden, precies zoals een zilversmid dat doet met zilver. (239)
Vol leugens, hebzucht en zelfzucht; zulk persoon is absoluut geen monnik door louter zijn kaalgeschoren hoofd te tonen. (264)
Voor altijd brandend, wat is daar voor een plezier aan te beleven? Je zit gevangen in de duisternis, zou je het licht van wijsheid niet zoeken? (146)
Voor de overspelpleger is het een beperkt plezier en de vrees voor straf. Een zonde die hij totaal zou moeten vermijden. (310)
Voor de slapeloze is de nacht lang, voor de vermoeide de mijl, voor de onwetende de cyclus van geboorten. (060)
Voor een immorele monnik is het beter om gloeiende ballen te eten dan te gedijen op het aalmoezenvoedsel dat door de mensen is gegeven. (308)
Voor hen met gevoelens van goede gezondheid, is het inderdaad comfortabel om onder de zieken (met bezoedelingen) te leven. (198)
Voor wie een ver weg of een dichtbij niet bestaat, zonder angst of gebondenheid; dat is de persoon die ik een brahmaan noem. (385)
Voorbij de greep van het goede en het kwade, zonder verdriet en zuiver. Hem noem ik een brahmaan. (412)
Voorbij goed en kwaad, edel in gedrag, een liefdevol en aandachtig leven; dat is de ware monnik. (267)
Vreedzaam als de aarde en zuiver als een meer, gaat de Arahat niet meer door in samsara. (095)
Vreugde vinden in de Ware Dhamma, erover nadenken en in praktijk brengen; een monnik die dat doet, zal niet terugvallen of het spoor bijster raken. (364)
Vriendelijk, leerzaam en eerlijk in zijn spraak. Er is niemand die hij beledigt. Dit is de persoon die ik een brahmaan noem. (408)
Vrij van bezoedelingen, begiftigd met waarheid, deugdzaamheid, mededogen en zelfbeheersing; zulk een standvastige wordt terecht een ouderling genoemd. (261)
Vuur verbrand de verblijfplaatsen van de kwade. Zulk iemand wordt na de dood wedergeboren in de hel. (140)
Waakzaamheid maakte Magha tot koning van de deva's. Oplettendheid wordt altijd geprezen. (030)
Waar een persoon zich ook verschanst, of het nu in de lucht is, in de zee of in een grot; er is nergens een plaats voor hem waar hij aan de dood kan ontsnappen. (128)
Wanneer de buitengewone subtiele geest goed bewaakt wordt, zal hij veel geluk voortbrengen. (036)
Wanneer de dood komt, kunnen noch ouders, noch kinderen, noch verwanten iemand beschermen. (288)
Wanneer de geest overal bevrijd is, is iemand voorbij geboorte en ouderdom. Daarmee is het reizen door vele levens heen, uitgeschakeld. (348)
Wanneer fouten gecorrigeerd zijn, dan laat dat iemand stralen zoals de maan die bevrijd wordt van donkere wolken. (172)
Wanneer hij in liefdevolle vriendelijkheid verblijft en vertrouwen heeft in de Boeddha, ontvangt de monnik zijn geluk wanneer geconditioneerdheid wegebt. (368)
Wanneer hij zijn eigen onzuivere wilshandelingen ziet is de kwaaddoener aangetast, hier en in het hiernamaals. (015)
Wanneer je het opkomen van aantrekkelijke gedachten die begeerte voedt, ziet, kap de wortel ervan dan met wijsheid door! (340)
Wanneer je in twee dingen volleerd bent, dan zal die kennis je bevrijden van alles dat je bind. (384)
Wanneer je jezelf traint, wanneer je overal alleen bent, zou je vreugde moeten ervaren door in afzondering in het woud te leven. (305)
Ware leerlingen van de Boeddha verlangen zelfs niet naar hemelse geneugten. (187)
Wat een dwaas heeft geleerd leidt tot zijn eigen vernietiging. Als zijn goedheid geheel verschrompeld is, is hij totaal geruïneerd. (072)
Wat voor betekenis heeft jouw geklit haar en je gewaad van luipaardenhuid? Je decoreert je buitenkant, maar van binnen ben je vol bezoedelingen. (394)
Weelde achtervolgt de dwaas. Hebzuchtig naar weelde, ruïneert de dwaas zichzelf alsof hij anderen zou ruineren. (355)
Weet dat slechte manieren moeilijk te beteugelen zijn. Laat hebzucht en slechte zaken je nooit de pijn in trekken. (248)
Weldra ligt dit lichaam levenloos op de aarde, beroofd van bewustzijn, net zoals een waardeloos stuk verrot hout. (041)
Welke kwade daad de deugdzame ook wordt aangedaan, het zal als een boemerang bij de kwaaddoener terugkeren. (125)
Wereldse mensen zitten gevangen in hun begeerte zoals een haas in een strik. Laat daarom een zoeker naar vrijheid alle begeerte beteugelen. (343)
Wereldse wezens die gevangen zijn door begeerte, zoals een haas gevangen zit in een strik, komen steeds weer tot lijden. (342)
Wie anderen pijn aandoet en zelf geluk verwacht, zal niet bevrijd zijn van de problemen van vijandigheden. (291)
Wie dan ook in de wereld overmand wordt door begeerte, zijn verdriet neemt toe zoals het Birana gras groeit nadat het veel regen heeft gehad. (335)
Wie deze jaloezie totaal vernietigd heeft, diens geest zal dag en nacht geconcentreerd zijn en daarom altijd rustig zijn. (250)
Wie jaloers is vanwege de ontvangst van de gaven die uit geloof zijn gegeven, zal nooit een goed geconcentreerde geest verwerven en daarom nooit rustig zijn. (249)
Wie lust en walging opgegeven heeft, en zonder voedingsbodem om in het bestaan te continueren heeft hij de wereld overwonnen. Hem noem ik een brahmaan. (418)
Wie zal deze goed onderwezen Dhamma begrijpen zoals de bloemenkransmaker zijn bloemen selecteert? (044)
Wie zichzelf bevrijdt van begeerte, van hem valt verdriet af zoals waterdruppels van een lotusblad. (336)
Wiens reis niemand kent. Die waardige en zuivere, dat is degene die ik een brahmaan noem. (420)
Wijze en mooie woorden die in praktijk gebracht worden, zijn als bloemen: mooi, kleurrijk en heerlijk ruikend. (052)
Wil je de zoete wortels van het Usira gras, verwijder dan eerst het Birana gras. Op dezelfde manier dien je, wil je tot een hoger mentaal niveau komen, eerst de wortels van begeerte op te graven. (337)
Zelf uitgevoerd kwaad bezoedelt de dader. Door het kwaad niet te begaan is iemand waarlijk zuiver. Niemand kan een ander zuiveren. (165)
Zelfs de deva's en Brahma prijzen hem die van zulke zuivere kwaliteiten is. Er zijn geen gegronde feiten om hem te berispen. (230)
Zelfs een moment van eerbiedbetuiging aan een Arahat overtreft honderd jaar lange aanbidding van het vuur. (107)
Zelfs een moment van eerbiedbetuiging aan een zelf ontwikkelde persoon overtreft honderd jaar lange aanbidding. (106)
Zelfs het kwade wordt gezien als goedheid zolang het niet is gerijpt. Maar wanneer het rijpt, dan wordt het slechte ervan gezien. (119)
Zet jezelf aan, maand na maand, leef indachtig en bewaak jezelf. Op deze manier zul je inderdaad gelukkig leven. (379)
Zie af van elk kwaad. Beoefen deugdzaamheid. Zuiver de geest. Dat is het onderricht van Boeddha's. (183)
Zie dit verfraaide lichaam, waar vaak aan wordt gedacht. Maar in werkelijkheid is het vol zweren. Het is niet blijvend. (147)
Zij die beheerst zijn in het lichaam, de spraak en de gedachten, dat zijn de perfect getrainden. (234)
Zij die besmet zijn, die ongecontroleerd en verstoken zijn van waarheidliefde, verdienen het gewaad niet. (009)
Zij die de Dhamma op de correcte manier beoefenen, zullen de oversteek naar Nibbana, het Onsterfelijke, maken. (086)
Zij die geen vijandigheid in zich dragen zijn zelfs gelukkig terwijl zij temidden van vijanden leven. (197)
Zij die goede daden hebben verricht worden in hemelse sferen verwelkomt alsof zij lang weggeweest zijn en zij worden verwelkomd door hun verwanten. (219)
Zij die het niet waardevolle opvatten als het waardevolle en het waardevolle als het niet waardevolle, bereiken, misleid als zij zijn, het waardevolle niet. (011)
Zij die niet piekeren over het kwaad dat hen is aangedaan, worden kalm. (004)
Zij die vrezen wat niet gevreesd hoeft te worden en niet vrezen wat echt gevreesd moet worden, zijn bestemd voor geboorte in de hel (niraya). (317)
Zij die zich schamen voor datgene waar iemand zich niet voor hoeft te schamen, en zij die zich niet schamen voor datgene waar iemand zich wel voor zou moeten schamen, zijn allen gebonden aan de hel (niraya). (316)
Zij vinden dag en nacht vreugde in geweldloosheid; zijn discipelen staan op met volledige ontwaking. (300)
Zij zijn de Boeddha dag en nacht indachtig; zijn discipelen staan op met volledige ontwaking. (296)
Zij zijn de Dhamma dag en nacht indachtig; zijn discipelen staan op met volledige ontwaking. (297)
Zij zijn de Sangha dag en nacht indachtig; zijn discipelen staan op met volledige ontwaking. (298)
Zij zijn het lichaam dag en nacht indachtig; zijn discipelen staan op met volledige ontwaking. (299)
Zij zijn onverzadigbaar, zelfs met een regen van goud en zintuiglijke toegeeflijkheid. (186)
Zijn belangrijkste geloof is het geloof in hemzelf, hij is een kenner van zijn doel, een meedogenloze vernietiger van alles dat tussenbeide komt. (097)
Zinloze zelfkastijding in het reduceren van eten, is niets waard in vergelijking met hem die de Dhamma begrijpt. (070)
Zittend in meditatie, vrij van het stof, plichten gedaan en het allerhoogste doel bereikt; dat is de ware brahmaan. (386)
Zoals de jasmijn haar verwelkte bloemen afwerpt, zo moeten jullie begeerte en haat van je afwerpen. (377)
Zoals de maan zonder vlekken, kalm en helder. Zijn vreugde in het bestaan is geëindigd; een waar brahmaan. (413)
Zoals de pijlenmaker dat doet met zijn pijlen, zo maakt de wijze zijn wispelturige geest recht. (033)
Zoals een bloemenkransmaker, zo zal een leerling van het Pad de goed onderwezen Dhamma begrijpen. (045)
Zoals een brandend vuur, zo beweegt de oplettende monnik zich voorwaarts en vernietigt hij alle banden, grote en kleine. (031)
Zoals een grote vloedgolf een slapend dorp wegvaagt, zo neemt de dood de onachtzame, zintuiglijke mens mee. (047)
Zoals een olifant in de strijd de pijlen verdraagt, zo zal ik beledigende woorden verdragen die de fatsoensnormen ver overschrijden. (320)
Zoals een olifantentemmer een olifant in de bronst beteugelt, zo zal ik vandaag mijn dwalende geest beteugelen. (326)
Zoals een vis die uit zijn waterrijke omgeving gehaald is en op het land geworpen is, zo spartelt ook de geest wanneer het koninkrijk van Mara verlaten wordt. (034)
Zoals een waterdruppel van een lotusblad rolt, of een mosterdzaadje van de punt van een naald... hem noem ik een brahmaan. (401)
Zoals ganzen in de vlucht, zo bewegen de wijzen zich stapsgewijs van de wereld. (175)
Zoek je toevlucht in de Boeddha, de Dhamma en de Sangha en komt tot volledig begrip van de Vier Edele Waarheden. (190)
Zolang de hartstocht van de man naar vrouwen niet afgekapt is, ligt de geest aan banden. (284)
Zolang iemand jaloers, hebzuchtig en bedrieglijk is, is iemand niet mooi louter vanwege zijn welbespraaktheid of zijn mooie uiterlijk. (262)
Zonder angst, zonder begeerte en zonder bezoedelingen, is iemand -- met het einde bereikt -- in zijn laatste bestaansvorm. (351)
Zonder dat wij opgewonden zijn leven wij in alle comfort temidden van zeer opgewonden wereldse mensen. (199)
Zonder kwaadheid, deugdzaam en plichtsgetrouw, die nu in zijn laatste geboorte is; die persoon noem ik een brahaam. (400)
Zonder kwade daden zijn er geen kwalijke gevolgen. Een hand zonder wonden kan in alle veiligheid vergif dragen. (124)
Zonder onderhoud wordt geleerdheid vernietigd. Luiheid vernietigt het gezinsleven. Onverzorgdheid is een gevaar voor iemands schoonheid. Onoplettendheid is de bezoedeling van een schildwacht. (241)
Zonder toewijding of met een verkeerde toewijding, benijdt de plezierzoeker degene die alle banden met zelfzuchtigheid heeft overwonnen. (209)
Zowel bij lof als bij kritiek blijft de wijze onbewogen zoals een rots in de wind. (081)
Zowel het leven van een monnik als dat van een huishouder zijn beide moeilijk. Ben daarom geen zwerver in samsara. (302)
Zulke overwinning van een mens kan zelfs niet door Mara of Brahma teniet gedaan worden. (105)